ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΡΟΛΟΪ ΣΤΟ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ

Η μετατόπιση της  σκιάς  μιας ράβδου σε μία πλάκα όταν επάνω της πέφτει ο ήλιος κατά τη διάρκεια μιας ημέρας, αποτελεί την κεντρική ιδέα του ηλιακού ρολογιού. Σκοπός είναι η μέτρηση του χρόνου.

Τα ηλιακά ρολόγια είναι γνωστά από την αρχαιότητα και αποτελούν την πρωταρχική μέθοδο μέτρησης του χρόνου.  Φαίνεται ότι επινοήθηκαν πολύ παλιά, ίσως το 2000 π.Χ. περίπου, και διαδόθηκαν σε όλους τους αρχαίους λαούς όπως Εβραίους, Αιγύπτιους, Ελληνες, Ρωμαίους και Αραβες.

Αυτοί που ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με τα ηλιακά ρολόγια ήταν οι αρχαίοι Ελληνες, κυρίως κατά την ελληνιστική περίοδο, οι οποίοι  ανέπτυξαν πολλούς τύπους ηλιακών ρολογιών που προκαλούν σήμερα το θαυμασμό μας.

Η μελέτη και ανάπτυξη των ηλιακών ρολογιών αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας.

Το ηλιακό ρολόϊ που είναι τοποθετημένο  στον υπαίθριο χώρο μπροστά από το κτίριο του Δημαρχείου Παλαιού Φαλήρου ανήκει στον οριζόντιο τύπο και αποτελείται από μαρμάρινη πλάκα σχήματος οβάλ ( ωρολογόπλακα ),  η οποία φέρει κατάλληλες  χαράξεις για τις διάφορες ώρες.  Η μαρμάρινη αυτή πλάκα  εδράζεται σε γλυπτό μεταλλικό βάθρο,  έργο του γλύπτη Γ. Γιάννακα.

Επάνω στην ωρολογόπλακα είναι στερεωμένο ένα λοξό μεταλλικό στέλεχος, ο «γνώμονας» , από τη σκιά του οποίου διαβάζουμε στην πλάκα την αληθή ηλιακή ώρα.

Η ώρα αυτή, για λόγους που έχουν σχέση με την κίνηση του ήλιου κατά τη διάρκεια του έτους καθώς και τον τόπο στον οποίο έχει τοποθετηθεί το ηλιακό ρολόι, διαφέρει από την Επίσημη Ωρα Ελλάδος, δηλαδή την ώρα που δείχνουν τα  ρολόγια μας.

Γιαυτό επάνω στην ωρολογόπλακα υπάρχει πίνακας με οδηγίες που μας επιτρέπει να βρίσκουμε κατευθείαν την ώρα Ελλάδος από την αληθή ηλιακή ώρα που διαβάζουμε στην πλάκα.

Αντώνης Σ. Καραμάνος

Πολιτικός Μηχανικός

karama@otenet.gr